Bệnh Bạch Cầu (Leukemia - Ung Thư Máu): Phân Loại và Phương Pháp Điều Trị Hiện Đại

Bệnh bạch cầu, thường được gọi là ung thư máu, là một dạng ung thư ác tính xuất phát từ các tế bào tạo máu trong tủy xương. Bệnh đặc trưng bởi sự tăng sinh không kiểm soát của các tế bào bạch cầu bất thường, ảnh hưởng đến khả năng sản xuất các tế bào máu khỏe mạnh khác (hồng cầu, tiểu cầu), dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Hiểu rõ về các loại bệnh bạch cầu và phương pháp điều trị là rất quan trọng để đối phó với căn bệnh này.

Phân Loại Bệnh Bạch Cầu (Leukemia)

Bệnh bạch cầu được phân loại dựa trên tốc độ phát triển và loại tế bào bạch cầu bị ảnh hưởng:

1. Theo tốc độ phát triển:

• Bệnh bạch cầu cấp tính (Acute Leukemia): Tế bào máu non (nguyên bào) phát triển nhanh chóng và bất thường. Bệnh tiến triển nhanh và cần điều trị khẩn cấp.
• Bệnh bạch cầu mạn tính (Chronic Leukemia): Tế bào máu trưởng thành hơn nhưng vẫn bất thường, phát triển chậm hơn. Bệnh có thể kéo dài nhiều năm trước khi cần điều trị tích cực.

2. Theo loại tế bào bị ảnh hưởng:

• Bệnh bạch cầu dòng tủy (Myeloid Leukemia): Ảnh hưởng đến các tế bào tiền thân tạo ra bạch cầu hạt, hồng cầu và tiểu cầu.
• Bệnh bạch cầu dòng lympho (Lymphoid Leukemia): Ảnh hưởng đến các tế bào tiền thân tạo ra tế bào lympho (một loại bạch cầu).

Kết hợp hai tiêu chí trên, ta có 4 loại chính:

• Bệnh bạch cầu cấp dòng tủy (AML - Acute Myeloid Leukemia): Phổ biến ở người lớn.
• Bệnh bạch cầu cấp dòng lympho (ALL - Acute Lymphoid Leukemia): Phổ biến ở trẻ em.
• Bệnh bạch cầu mạn dòng tủy (CML - Chronic Myeloid Leukemia): Thường gặp ở người trưởng thành, liên quan đến nhiễm sắc thể Philadelphia.
• Bệnh bạch cầu mạn dòng lympho (CLL - Chronic Lymphoid Leukemia): Phổ biến ở người lớn tuổi.

Triệu Chứng Bệnh Bạch Cầu

Triệu chứng đa dạng tùy loại và mức độ bệnh:

• Sốt, nhiễm trùng tái phát do giảm bạch cầu khỏe mạnh.
• Thiếu máu: Mệt mỏi, xanh xao, khó thở.
• Chảy máu, bầm tím không rõ nguyên nhân do giảm tiểu cầu.
• Sưng hạch bạch huyết, gan, lách.
• Đau xương khớp.
• Sụt cân, chán ăn.

Phương Pháp Điều Trị Bệnh Bạch Cầu

Phương pháp điều trị phụ thuộc vào loại bệnh bạch cầu, giai đoạn, tuổi tác và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân:

• 1. Hóa trị (Chemotherapy): Sử dụng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư. Đây là phương pháp điều trị chính cho hầu hết các loại bệnh bạch cầu.
• 2. Xạ trị (Radiation Therapy): Sử dụng tia X năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư hoặc thu nhỏ khối u (ví dụ: ở lách, hạch).
• 3. Ghép tế bào gốc tạo máu (Stem Cell Transplantation - Ghép tủy xương):
  • Là phương pháp điều trị tiềm năng cho nhiều loại bệnh bạch cầu, đặc biệt là các dạng cấp tính hoặc tái phát.
  • Tủy xương bị bệnh được thay thế bằng tế bào gốc tạo máu khỏe mạnh (từ người hiến tương thích hoặc từ chính bệnh nhân).
• 4. Liệu pháp nhắm trúng đích (Targeted Therapy):
  • Sử dụng thuốc nhắm vào các gen, protein hoặc môi trường mô đặc hiệu giúp tế bào ung thư phát triển. Ít ảnh hưởng đến tế bào khỏe mạnh hơn hóa trị.
  • Ví dụ: Imatinib cho CML có nhiễm sắc thể Philadelphia.
• 5. Liệu pháp miễn dịch (Immunotherapy):
  • Giúp hệ miễn dịch của cơ thể nhận diện và tiêu diệt tế bào ung thư.
  • Ví dụ: Liệu pháp CAR T-cell cho ALL tái phát/kháng trị.
• 6. Các phương pháp khác: Truyền máu, điều trị hỗ trợ để kiểm soát triệu chứng và tác dụng phụ.

Lời Khuyên

Việc chẩn đoán sớm và tiếp cận các phương pháp điều trị hiện đại là rất quan trọng để nâng cao cơ hội sống và chất lượng cuộc sống cho người bệnh bạch cầu. Nếu có bất kỳ triệu chứng nghi ngờ nào, hãy đến ngay Khoa Huyết học để được thăm khám và tư vấn.

Thông tin tham khảo từ nguồn uy tín: https://www.vinmec.com/vi/tin-tuc/thong-tin-suc-khoe/benh-bach-cau-cap-tinh-va-benh-bach-cau-man-tinh-khac-nhau-the-nao/

Nội dung đã được chuyển ngữ và bổ sung bởi đội ngũ chuyên gia y tế ToiKhoe.net