Tác động của stress mãn tính đến hệ tim mạch và cách quản lý

Stress là phản ứng tự nhiên của cơ thể trước các tình huống đe dọa hoặc thách thức, nhưng khi trở thành tình trạng mãn tính, nó có thể gây ra những tác động sâu sắc và tiêu cực đến hệ tim mạch. Khi cơ thể phản ứng với stress, hệ thống thần kinh giao cảm được kích hoạt, giải phóng các hormone như adrenaline và cortisol - thường được gọi là hormone stress. Những hormone này làm tăng nhịp tim, co thắt mạch máu và tăng huyết áp để chuẩn bị cho phản ứng "chiến đấu hoặc bỏ chạy". Trong khi phản ứng này có lợi trong các tình huống nguy hiểm ngắn hạn, việc kích hoạt liên tục hệ thống này do stress mãn tính có thể dẫn đến tổn thương tim và mạch máu. Nghiên cứu đã chứng minh mối liên hệ rõ ràng giữa stress mãn tính và tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch bao gồm tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim, đột quỵ và rối loạn nhịp tim. Cơ chế sinh lý đằng sau mối liên hệ này bao gồm viêm mạn tính, rối loạn chức năng nội mô (lớp tế bào lót bên trong mạch máu), tăng đông máu và rối loạn chuyển hóa lipid. Ngoài ra, stress còn có thể dẫn đến các hành vi không lành mạnh như hút thuốc, lạm dụng rượu, ăn quá nhiều và ít vận động - tất cả đều là yếu tố nguy cơ của bệnh tim mạch. Quản lý stress hiệu quả đòi hỏi một cách tiếp cận đa chiều. Các kỹ thuật thư giãn như thiền chánh niệm, yoga và thở sâu đã được chứng minh là có thể giảm mức cortisol và cải thiện chức năng tim mạch. Hoạt động thể chất thường xuyên không chỉ tăng cường sức khỏe tim mạch mà còn giải phóng endorphin - hormone tạo cảm giác thoải mái tự nhiên. Ngủ đủ giấc giúp cơ thể phục hồi và điều chỉnh lại mức hormone stress. Các liệu pháp tâm lý như liệu pháp nhận thức-hành vi (CBT) giúp thay đổi các mẫu suy nghĩ tiêu cực và phát triển cơ chế đối phó lành mạnh hơn. Duy trì kết nối xã hội và tìm kiếm hỗ trợ khi cần cũng là yếu tố quan trọng trong quản lý stress lâu dài.