Yếu Tố Nguy Cơ Gây U Tuyến Giáp

U tuyến giáp có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, nhưng có một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Hiểu rõ những yếu tố này giúp bạn nhận biết mức độ rủi ro của bản thân và có biện pháp phòng ngừa phù hợp. Các yếu tố nguy cơ chính gây u tuyến giáp: 1. **Yếu tố di truyền và gia đình**: - Những người có người thân cấp một (cha, mẹ, anh chị em ruột) mắc ung thư tuyến giáp có nguy cơ cao hơn 3-4 lần. - Một số hội chứng di truyền như hội chứng Gardner, hội chứng Cowden, đa u tuyến nội tiết type 2A và 2B làm tăng nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp. 2. **Phơi nhiễm phóng xạ**: - Tiếp xúc với bức xạ ion hóa, đặc biệt trong thời thơ ấu, là yếu tố nguy cơ mạnh. - Xạ trị vùng đầu, cổ để điều trị một số bệnh ung thư khác có thể làm tăng nguy cơ u tuyến giáp sau 5-20 năm. - Tiếp xúc với phóng xạ từ các tai nạn hạt nhân (như Chernobyl, Fukushima) làm tăng tỷ lệ mắc bệnh. 3. **Thiếu hụt iod**: - Vùng địa lý thiếu iod có tỷ lệ bướu cổ và u tuyến giáp lành tính cao hơn. - Thiếu iod mạn tính kích thích tuyến giáp sản xuất TSH liên tục, dẫn đến tăng sinh tế bào. 4. **Giới tính và tuổi tác**: - Phụ nữ có nguy cơ mắc u tuyến giáp cao gấp 2-3 lần nam giới. - Tuổi nguy cơ cao nhất: 40-60 tuổi đối với u lành tính; 25-65 tuổi đối với ung thư tuyến giáp. 5. **Các bệnh tự miễn tuyến giáp**: - Bệnh Hashimoto (viêm tuyến giáp tự miễn) làm tăng nhẹ nguy cơ ung thư tuyến giáp, đặc biệt là thể nhú. - Bệnh Graves (cường giáp tự miễn) có liên quan đến tăng nguy cơ u tuyến giáp. 6. **Yếu tố môi trường và lối sống**: - Tiếp xúc với một số hóa chất như polychlorinated biphenyls (PCBs). - Béo phì và hội chứng chuyển hóa làm tăng nguy cơ mắc bệnh tuyến giáp. - Chế độ ăn nhiều nitrate (thực phẩm chế biến sẵn, đồ hộp) có thể làm tăng nguy cơ. Việc hiểu rõ các yếu tố nguy cơ không chỉ giúp phòng ngừa mà còn là cơ sở để xác định đối tượng cần tầm soát định kỳ, từ đó phát hiện sớm và điều trị kịp thời các bệnh lý tuyến giáp. Nguồn: National Cancer Institute (https://www.cancer.gov/), World Health Organization (https://www.who.int/), Viện Dinh dưỡng Quốc gia (https://viendinhduong.vn/)